آنچه مرگ نخلستان های بوشهر را رقم می زند به گزارش نیو باكس بوشهر پوسیدگی تنه نخل و شكستن تنه و تاج درخت عارضه ای است كه بر اثر ابتلای درخت به یك نوع قارچ و آلودگی اتفاق افتاده و بعد از صدمه به قسمت های مختلف آن، در نهایت باعث مرگ درخت می شود. عضو هیئت علمی گیاه پزشکی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی استان بوشهر در اینباره به ایسنا می گوید قارچ تیلاویوپسیس سبب بروز مشکل اساسی ما یعنی بیماری پوسیدگی تنه نخل خرما و شکستن تنه و تاج درخت شده است، بگونه ای که در نخل های جوان پوسیدگی تنه نخل از پایین به بالا با علائمی مانند پلاک های سفید رنگ قارچ و در نخل های مُسن تر، پوسیدگی و مرگ جوانه مرکزی (دل خرما)، خشکیدگی برگ، شکستگی و آویزان شدن تاج درخت را باعث می شود. دکتر فرزاد کرم پور در گفتگو با ایسنا در مورد بیماری پوسیدگی و شکستگی تنه نخل ها که برای درختان خرما در استان بوشهر به وجود آمده، عنوان کرد: این قارچ خیلی گرمادوست است و بیشتر در تابستان روی ارقام مختلف نخل خرما همچون رقم زاهدی به دو صورت خویش را نشان داده است. همین بیماری تابستان سال قبل در منطقه خِشت استان فارس در یکی از باغات صورت گرفت که عکس آنرا ارسال کردند و برای بازدید به آن باغ رفتم. بعد از نمونه گیری و انتقال به آزمایشگاه، دریافتیم که عامل این بیماری، قارچ Thielaviopsis است و البته گونه ی آن بعد از انجام تست بیماری زایی، بزودی شناسایی و اعلام خواهد شد. تغییرات اقلیمی و بیماری نخل هاوی اضافه کرد: تابحال این بیماری را روی نخل خرما در استان بوشهر را نداشتیم و از سال قبل به علت تغییرات اقلیمی، مثل باران های اردیبهشت ماه سال گذشته و سال جاری و تغییرات آب و هوایی سبب شده که قارچ فعال تر شود و برای ما چالش بسازد. طی هفته های گذشته دو باغ در روستای طلحه دهستان فاریاب، بخش بوشکان در شهرستان دشتستان بررسی کردیم که یکی از آنها باغ خرمای بسیار جوانی بود که انتظار دیدن بیماری پوسیدگی تنه را در آن نداشتیم. همه ی درختان خرمای آن باغ، رقم زاهدی و بین سنین ۱۲ تا ۱۵ سال و پیش از این، درخت هایی کاملا سرحال و سالم بوده اند. نکته مهم آن که درختان بیمار مبتلا به پوسیدگی تنه، علائم زردی و پژمردگی و یا خشک شدن روی برگ ها و خوشه ها نشان نداده اند.این متخصص بیماری شناسی گیاهی درباره علت ابتلای نخل ها به قارچ و بیمار شدن آنها توضیح داد: علیرغم این که سیستم آبیاری این باغ قطره ای بوده، ولی به جای اینکه لوله آبی که پای تنه آب می ریزند را با فاصله یک تا یک و نیم متری از تنه قرار بدهند، قطره چکان ها را کاملا دور تا دور تنه قرار داده بودند که لوله های آبیاری قطره ای باید حتما جا به جا شوند. هنگامی که آب می ریخته قارچ هم در خاک آماده بوده و شرایط آب و هوایی هم کاملا به نفع قارچ رقم خورده و توانسته وارد تاپول یا همان دُمبَرگ شده و سپس به بافت های درونی تنه شده نفوذ کند و از پایین به سمت بالای تنه در حال پیشرفت است، به صورتی که تاپول ها با یک فشار کنده میشد.اگر بیماری خیلی پیشرفت کند...کرم پور تصریح کرد: اینکه با وجود پوسیدگی و صدمه شدید تنه درخت، هنوز خوشه ها و برگ ها همه سالم هستند و کمیت و کیفیت آنها گرفتار صدمه نشده، باعث رضایت ما و شادمانی باغدار محترم شد، ولی شوربختانه اگر بیماری خیلی پیشرفت کند، وارد قسمت های آوندی گیاه می شود، قسمتی در تنه به اسم استوانه آوندی که آب و مواد غذایی را از ریشه به برگ و خوشه ها منتقل می کند، این بخش خوشبختانه هنوز گرفتار بیماری و پوسیدگی نشده بود ولی انتظار می رود که در صورت پیشروی امکان دارد قسمت باقیمانده از تنه که سفت و سخت تر چوبی و دارای بافت سلولی فشرده تری است و قارچ هنوز نتوانسته نفوذ کند را هم گرفتار شکستگی نماید؛ یعنی اگر روش نادرست آبیاری ادامه پیدا کند و قارچ پیشرفت کند امکان دارد درخت را بشکند و بیاندازد. عضو هیئت علمی گیاه پزشکی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی استان بوشهر در پاسخ به اینکه آیا همه اینها بر اثر آبیاری نادرست و جمع شدن آب پای تنه خرما است، توضیح داد: البته روش آبیاری مورد تایید است، به شرطی که فاصله لوله ها و قطره چکان ها با تنه درخت رعایت شود. باید حتما برای کنترل خود قارچ هم چاره ای سریع پیدا کرد. نخستین کاری که می توانیم انجام دهیم این است که حتما سیستم آبیاری را از درخت فاصله بدهیم که آب پای تنه نریزد، چون قارچ برای تکثیر و نفوذ به بافت گیاه، به آب نیاز دارد. وی اظهار نمود: باغ بعدی مورد بازدید درخت های ۳۰ تا ۴۰ ساله و سیستم آبیاری آن غرقابی، استخری یا همان گاوندی بود و آب کاملا پای درخت ایستاده بود. در این باغ، بیماری پوسیدگی به وسیله همین قارچ ابتدا از جوانه مرکزی (دل نخل) وارد درخت شده و سبب پوسیدگی و شکستگی قسمت های بالای تنه، خشک شدن برگ ها و پژمردگی خوشه ها، شکستگی تاج درخت خرما، آویزان شدن آن و در نهایت باعث مرگ درخت شده است. هر درخت خرما در شرایط کنونی ۵-۳ میلیون ریال ارزش دارد و از دست دادن آن باعث خسارت شدید اقتصادی و رنجش روحی باغدار و ما می شود.انتشار قارچ تیلاویوپسیسمتخصص بیماری شناسی گیاهی تصریح کرد: این قارچ دو حالت جنسی و غیر جنسی دارد. شکل غیر جنسی آن Thielaviopsis است که خاکزی است و بوسیله آب، از راه ریشه و پایین تنه وارد گیاه می شود. در باغ دوم به دلیل سیستم آبیاری غرقابی و ایستابی پای درختان، رطوبت نسبی خیلی بالا داشتیم، چون که به علت ایستابی فراوان و تبخیر آب از سطح باغ در اثر گرمای شدید، رطوبت در قسمت برگ های جوان و تاج درخت خیلی زیاد شده است. در اینجا قارچ به شکل جنسی، یا سراتوسیستیس (Ceratocystis) که هوازاد است و از قسمت جوانه مرکزی و دل نخل وارد می شود و به سمت پایین می آید. حدود یک تا دو متر که پایین آمد، در آنجا بافت های گیاهی را می پوساند، درخت را قطع می کند و تاج درخت قطع و آویزان می شود، و یا می افتد.فرزاد کرم پور با اشاره به قابلیت انتشار این قارچ و بیماری نخل ها خاطرنشان کرد: سیستم آبیاری غرقابی، باد و یا آفات چوبخواری که روی درخت فعالیت می نمایند و به سمت درخت سالم دیگری می رود، می تواند بیماری را حمل و پخش کند. البته ما می توانیم کارهای کنترل شیمیایی بیماری را برای درختی که علائم اولیه بیماری را نشان داده است و برای تشخیص آن حتما باید از متخصص و کارشناسان توانمند استفاده نمود. مثلا یک سری سموم مسی مانند اکسی کلراید مس که می توان به نسبت ۵ در هزار مورد استفاده قرار داد و حتی همان باغ قبلی که جوان بود و آلودگی در قسمت پایین تنه، شروع شده بود می توان به این روش جلوگیری کرد تا درخت گرفتار مرگ نشود.به گفته عضو هیئت علمی گیاه پزشکی مرکز تحقیقات استان بوشهر برای مدیریت و کنترل بیماری پوسیدگی تنه درختان خرما در هر دو باغ یاد شده، نیاز است که کارهای ویژه ای به ترتیب در باغ اجرا شود. ابتدا حتما باید سیستم آبیاری اگر قطره ای است، به فاصله گذاری بین لوله و قطره چکان آب با تنه درختان، و اگر آبیاری غرقابی است، با تغییر آن به سیستم آبیاری تحت فشاری مانند بابلر یا قطره ای، درخت را از خطر مبتلا شدن به بیماری نجات داد. بعد از آن کنترل شیمیایی بیماری صورت گیرد. بدین سان که هر چه سریع تر، درختان این باغ، چه بیمار و چه سالم، بوسیله سموم مسی محلول پاشی کنند و از بیمار شدن سایر درختان سالم پیشگیری کنند. به صورت کلی، یک سری کارهای مربوط به بهداشت باغ Sanitation باید در طول سال صورت گیرد. مثلا درخت های آلوده را باید قطع کنند و اگر اطمینان دارند که درخت مرده، آنرا بعنوان منبع بیماری و خطر برای سایر نخل ها و باغ های اطراف، به بیرون باغ انتقال دهند و با احتیاط، بسوزانند؛ یعنی درختان آلوده و بیمار باید از دسترس درخت های سالم دور شوند.راهکار درمان بیماری نخل ها وی خاطرنشان کرد: پس چند عمل سریع و به ترتیب باید انجام شود؛ یکی سیستم آبیاری اصلاح گردد. باید در هر روش آبیاری تلاش شود به تدریج و در طول زمان، همزمان با پیشرفت مراحل رشد درختان خرما، آبیاری با فاصله از تنه درخت صورت گیرد. دوم اینکه سمپاشی یا محلول پاشی با قارچ کش های مسی روی تنه ها و تاج درخت صورت گیرد. سومین عملیات رعایت بهداشت باغ است که باید تاپول (دمبرگ) و دارپنگ (خوشه) و برگ های خشک و اضافی که همه می توانند منبع و محل زندگی قارچ ها، آفات و باکتری های بیماری زا باشند، هرس و جمع آوری شوند و آنها را با احتیاط و در صورت نیاز با نظارت کارشناس کشاورزی و نماینده آتش نشانی منطقه آتش بزنند تا نتوانند نفوذ کند و در نخلستان ها پخش شوند.عضو هیئت علمی گیاه پزشکی افزود: همینطور نیاز است در مراحل بعد، کوددهی و تغذیه درخت با استفاده از کود حیوانی کاملا پوسیده و کودهای گوگردی و سایر کودهای شیمیایی مفید مورد نیاز گیاه و منبع عناصر غذایی ماکرو( نیتروژن، فسفر و پتاسیم) و عناصر میکرو (ریز مغذی ها) در فصل های خنک پاییز و زمستان برای تقویت غذایی درختان خرما و ایجاد مقاومت درختان در مقابل آفات و بیماری های خسارت زا و رشد و عملکرد بهتر و بیشتر درخت صورت گیرد. فراموش نکنیم که مدیریت و کنترل آفات چوبخوار و سایر آفات درختان خرما ضروری می باشد. همه عملیات اجرایی در باغ و مزرعه شایسته است برای موفقیت بیشتر، با مشورت و نظارت کارشناسان کشاورزی و متخصصان گیاه پزشکی و خاک شناسی صورت گیرد.تهدیدی برای تمام نخلستان هاوی با اشاره به اینکه این بیماری تهدیدی برای تمام نخلستان ها است، اظهار داشت: برای مثال درختی که ۵۰ -۴۰ سال سن دارد و ۶ تا ۱۰ متر ارتفاع دارد و یا حتی نخل های جوان تر که بیمار شده اند، امکان دارد قارچ عامل بیماری از آن در نخلستان پخش شود. بنابر این باغداران محترم می توانند درخت های سالم اطراف آنرا هم سم پاشی نمایند و باید انجام بدهند. این بیماری تهدیدی برای کل نخلستان ها است البته نیازی نیست که همه درختان خرما را سم پاشی کنند، بلکه وقتی درختی آلوده شده تا شعاع ۳ تا ۴ درخت قبل و بعد آنرا سمپاشی کنند، ما این کار را سفارش کرده ایم. امیدوارم همه کشاورزان ارجمند و زحمتکش برای دستیابی به افزایش محصولی با کیفیت بهینه، این پیشنهادات را رعایت فرمایند. پیشنهاد و خواهش می کنم چه برای نخلستان و چه سایر محصولات گیاهی خودتان که زحمت زیادی متحمل می شوید و هزینه های فراوانی صرف می کنید، از دانش و تجربه خودتان، متخصصان و کارشناسان با تجربه بیشتر از این استفاده کنید. موفقیت شما آرزوی ما است.وی اظهار نمود: پیشنهادات ما کوتاه مدت و دراز مدت است که برنامه های بلند مدت امکان دارد بین ۲ تا ۳ سال طول بکشد. ازاین رو باید یک نتیجه ی خاصی بگیریم بعد آنرا منتقل نماییم، ولی مشکلی مانند این بیماری متوقف نمی گردد و حتما باید کار کوتاه مدت هم همراه آن انجام بگیرد. در مورد این بیماری روی درختان خرما، لازم است در بررسی های آزمایشگاهی و تست های بیماری زایی، گونه ی قارچ عامل بیماری مشخص شود که این امکان دارد زمان بیشتری ببرد، ازاین رو برنامه های کوتاه مدت می تواند جا به جایی سیستم آبیاری یا انجام سمپاشی باشد و حتما بهداشت باغ که خیلی مهم می باشد، وقتی یک قطعه آلوده در باغ وجود دارد به سادگی با باد یا آب و از راه ریشه، تنه یا برگ، جا به جا، منتقل و منتشر می شود.اجرای طرح یاوران تولید کشاورزیکرم پور در توضیح برنامه های پژوهشی و عملیاتی برای جلوگیری از گسترش بیماری های گیاهی بخصوص بیماری پوسیدگی تنه خرما عنوان کرد: وظیفه مرکز تحقیقات کشاورزی و سازمان جهاد کشاورزی این است که بر برنامه ها نظارت داشته باشد. در سالجاری، وزیر محبوب و محترم جهاد کشاورزی کشور، دستور اجرای یک برنامه بزرگ و کاربردی را در کشور با عنوان «طرح یاوران تولید کشاورزی» صادر کرده اند که سازمان تحقیقات کشاورزی هم به شدت پیگیر آن است و در چارچوب همین طرح بازدیدها را انجام دادیم.وی در ادامه گفتگو تشریح کرد: در طرح یاوران تولید، بهره بردار یا باغدار مشکلش را بیان می کند، کارشناس اجرایی مراکز خدمات کشاورزی این مشکلات را به مدیریت کشاورزی شهرستان، از آنجا به کمیته ی ستادی طرح یاوران تولید منتقل می کنند و سپس محقق و کارشناسان مسئول اجرایی شهرستان ها از محل بازدید و برنامه عملیاتی و نظارتی کوتاه مدت و دراز مدت را عرضه می دهند. محققان و کارشناسان اجرایی کشاورزی با پشتیبانی ستاد طرح یاوران تولید، عملیات و طرح های تحقیقاتی پیشنهادی خویش را برای مدیریت، پیشگیری و کنترل بیماری عرضه می کنند. اجرای عملیات به وسیله باغدارران گرامی باید با نظارتف حمایت و همکاری مستقیم کارشناسان محقق، مراکز خدمات دهستان ها و مدیریت کشاورزی شهرستان ها و سازمان کشاورزی استان صورت گیرد.این عضو هیئت علمی و استاد دانشگاه خاطرنشان کرد: قسمت مهم کار این است که ما در آخر بازدید و بررسی های آزمایشگاهی یک سفارش اجرایی عرضه می نماییم و باید کارشناس اجرایی سازمان جهاد کشاورزی برود نظارت کند که بهره برداران محترم انجام بدهند و اگر اشتباهی رخ داد بگوید اینجا اشتباه است. از کارشناسان ارجمند اجرایی چه در ستاد سازمان کشاورزی استان و چه در مدیریت های شهرستان و مراکز خدمات و ترویج کشاورزی دهستان ها درخواست می شود با صمیمیت و توان هر چه بیشتر نسبت به مساله یابی و گزارش سریع آن، ارتباط هر چه بیشتر حضوری و مجازی با متخصص ها و محققان معین (نمایندگان مرکز تحقیقات کشاورزی در منطقه) و انتقال مشکل و چالش مورد نظر در همه رشته ها و دیسیپلین های گیاهی، دام و طیور و آبزیان، جنگل و مرتع، خاک شناسی و گیاهپزشکی و حتی مسایل بازاریابی و اقتصادی به متخصص مربوطه در مرکز تحقیقات و کمیته ستادی طرح یاوران تولید کشاورزی اهتمام بیشتری داشته باشند.مشکل نخل ها فقط این بیماری نیست...دکتر فرزاد کرم پور تصریح کرد: مشکلات ما در حوزه نخل فقط این بیماری نیست و مشکلات دیگری هم داریم. مشکلاتی روی خوشه، برگ و ریشه در حوزه نخلستان ها داریم. همینطور سه گروه محصولات عمده و مهم استان بوشهر شامل غلات، سبزی – صیفی، خرما و مرکبات و عرصه های مرتعی و جنگلی منابع طبیعی هم تحت پوشش تحقیقاتی، آموزشی و ترویجی مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان بوشهر است. هر کدام از این دسته گیاهان و همینطور گیاهان دارویی مانند آلوئه ورا و گیاهان شورزیست مانند سالیکورنیا و حرا که مصرف کننده آب های نامتعارف مانند آب دریا هستند هم در دست بررسی این مرکز هستند و مشکلات مربوط به خویش را دارند. نکات و یافته های تحقیقاتی ما باید با کشاورز مطرح شود و به اطلاع آنان رسانده شود. کشاورزان تمام شهرستان ها باید به لحاظ این موضوعات توجیه شوند.وی با اشاره به اینکه متاسفانه هم اکنون ویروس کرونا سد بسیار بزرگی برای برخی اقدامات است، اظهار نمود: محصولات کشاورزی عمده استان بوشهر خرما، مرکبات، گیاهان جالیزی و گوجه فرنگی و سایر محصولات گلخانه ای و مزرعه هستند که اگر سازمان جهاد کشاورزی و مرکز تحقیقات به مبحث بیماری ها، آفات، علف هرز و... که هر کدام یک حوزه تخصصی و مورد نیاز است و باید به آنها پرداخته شود و اگر متولیان دید بازتر و مسئولیت پذیری فراتر توجه داشته باشند، بسیاری از مشکلات حل می شود.به گزارش نیو باکس به نقل از ایسنا، در بازدید و بررسی میدانی کارشناسان مسئول حفظ نباتات و اعضاء هیأت علمی بخش تحقیقات گیاه پزشکی سازمان جهاد کشاورزی استان بوشهر از باغ های خرمای روستای طلحه در بخش بوشکان، در همه باغ های مورد بازدید منطقه، مشکل اساسی بیماری پوسیدگی تنه نخل خرما و شکستن تنه و تاج درخت بوده است. در باغی که نخل های آن جوان و با سن حدود ۱۲-۱۵ ساله بود، خوشه ها و برگ های درخت سالم و با کیفیت خوب ولی تنه نخل از پایین به بالا گرفتار پوسیدگی و رشد پلاک های قارچی بودند و در باغی که نخل ها مُسن تر و بیشتر از ۳۰-۴۰ ساله بودند، پوسیدگی و مرگ جوانه مرکزی (دل خرما) و شکستگی و برگ تاج درخت رخ داده بود که بعد از نمونه برداری و آزمایش های انجام شده، بیماری قارچی ناشی از قارچ آسکومیت (Thielaviopsis Sp.)Ceratacystis Sp تشخیص داده شد. 1399/05/05 15:13:12 5.0 / 5 2600 تگهای خبر: اقتصاد , بازار , تولید , خدمات این مطلب نیوباکس را پسندیدید؟ (1) (0) تازه ترین مطالب مرتبط انواع مدل های کانکس ساندویچ پانل خوداتکایی در تولید محصولات کشاورزی کدام استانها کمترین سهم از تبدیل مجوزهای صنفی دارند؟ طلای جهانی باردیگر از جا برخاست نظرات بینندگان در مورد این مطلب نظر شما در مورد این مطلب نام: ایمیل: نظر: سوال: = ۱ بعلاوه ۱