در گزارش نیو باكس مطرح شد؛

حضور سرمایه گذاران واقعی چالش معادن سمنان

به گزارش نیو باکس استان سمنان یکی از بهترین ظرفیت ها را در زمینه معدن دارد اما تغییر مختلف سرمایه گذاران و واگذاری معادن سبب شده خیلی از این ظرفیت ها مغفول باقی بمانند.

خبرگزاری مهر، گروه استان ها: استان سمنان معادن بسیاری دارد که در سمت شرق بیشتر آنها معادن فلزی مانند مس و کروم، بوکسیت و آهن و… است و در سمت غرب عمدتاً مصالح و گچ و سنگ اما باید گفت اهمیت معادن استان در ذخایر آنها به صورتی که برای مثال یک پنجم کل کرومیت ایران در این استان و در روستای فرومد از توابع میامی قرار دارد.
کیفیت معادن فلزی استان سمنان سبب شده تا به سادگی نتوان از کنار آنها گذشت، معادن پتاس، کرومیت، مس، منگنز و بوکسیت و ده ها معدن دیگر سبب شده تا میزان سرمایه گذاری در معادن استان سمنان هم افزایش یابد اما این امر آفت هایی را هم در بین داشته که همچون آن می توان به حضور سرمایه گذار نماهایی نام برد که مدتی معادن را می خرند از وام آنها بهره برداری می کنند و در شهرها آپارتمان می سازند.
این مبحث سبب شده تا معادن پرشماری در استان بیشتر از ۱۰ سرمایه گذاری در همین دو الی سه سال گذشته داشته باشند و هیچگاه به بهره برداری و اشتغال پیشبینی شده و قابل انتظار دست نیابند اما در این بین چرا آنقدر راحت می توان در استان سمنان معدن خرید؟ آیا نظارتی بر روی کسانی که معدن می خرند وجود دارد یا می توان از پروانه های معدنی سوء استفاده هم کرد؟
موضع دولتی ها شفاف است همگی می گویند که نظارت کامل بر معادن وجود دارد همه چیز امن و امان است و چرخ معادن دارد با کمک بخش خصوصی به خوبی می چرخد اما حقیقت این گونه نیست حال خیلی از معادن استان خراب است وگرنه صدای استاندار سمنان در نمی آید که به فروش یک معدن به ده نفر در دو سال اعتراض کند.
برای پیگیری مبحث با علیرضا نجفی کارشناس معدن و کسی که تجربه معدن داری و سرمایه گذاری را داشته و الان مدرس معدن است به گفتگو نشستیم.
*برای شروع بگویید ماجرای واگذاری پرتعداد معدن چیست؟
ابتدا باید این مورد را اذعان نماییم که در طول به خصوص یکسال اخیر به مراتب واگذاری معادن سخت تر شده و نظارت خوبی وجود دارد اما این نظارت ها بسیار دیر انجام شده اند و در دو دهه اخیر تا جایی که جا داشت از معادن استان سمنان به خصوص در شهرستان های سرخه و میامی سوء استفاده شد.
حال به سوال بازگردیم. ماجرا از جایی آغاز شد که عده ای به دنبال این بودند که یک شبه سریع ترین راه را برای افزایش ده برابری سرمایه هایشان پیدا کنند و چه دیواری از تولید در این استان کوتاه تر است؟ در نتیجه به تولید در بخش معدن روی آوردند با سرمایه هایشان معادنی را خریدند یا پهنه هایی را ثبت کردند و کمی خرج کردند و برای دریافت وام تولید مبادرت ورزیدند و همین که وام را دریافت نمودند معدن را به کس دیگر فروختند، وام را در بخش های دیگری مانند خانه سازی و… خرج کردند.
بعد از مدتی مردم متوجه شدند هیچ نظارتی بر روی واگذاری معادن نیست و می توان به صورت قول نامه ای حتی یک معدن خرید گو اینکه شما یک موتور گازی بخواهید بخرید. در نتیجه هجوم نوکیسه هایی که قصد پولدار شدن داشتند به معادن افزایش یافت و در یک بازه زمانی معدن مس میامی طی سه سال بیشتر از ۱۰ مالک داشت.
جالب اینکه بنده متقن و صریح به شما می گوید در یک برهه زمانی در پنج، شش سال پیش اگر مسئولی روز شنبه به بازدید از معدن می رفت با یک مالک روبرو می شد اگر چهارشنبه همان هفته باردیگر به معدن می رفت مالک دیگری از او استقبال می کرد.

*و مسؤلان و مردم هم در اندیشه اشتغال؟
دقیقاً مسؤلان خوشحال که ببینید این ظرفیت های معدنی ما چه کرده که مردم از شهر می آیند گروه گروه معدن می خرند! اما سه سال که گذشت و بدهی های بانکی سر بیرون آورد دولت متوجه شد که عدم نظارت درست و هجوم افراد غیر چه ضربه ای را به معادن استان سمنان وارد کرده است البته باید انصاف را هم گفت این عدم نظارت در شاهرود و میامی و حتی دامغان بیشتر از دیگر نقاط بود به خصوص در میامی صدای همه مسؤلان عالی استانداری را هم درآورد.
یعنی به عبارت دیگر هر جا که توسعه یافتگی کمتری بود هجوم این سرمایه گذار نماها بیشتر می شد چونکه سوء استفاده از کلماتی مانند اشغال، سرمایه گذاری، تولید و… سبب می شد تا کارشان راحتتر باشد و بهتر بتوانند معدن بخرند و با یک برگه کاغذ آنرا باردیگر بفروشند.
*نظارت ها از چه جایی رخ داد؟
به نظر شخصی من از وقتی که وام ها را پس ندادند. اگر وام ها را بموقع پس می دادند تا همین امروز که با شما صحبت می کنم هم رویه واگذاری کاغذی معادن به خصوص در میامی که قطب معادن فلزی شمال شرق ایران است، ادامه می یافت. شما هر کار دوست دارید انجام دهید اما بدهی بانک ها را بدهید وگرنه در بوق و کرنا کرده و شما را رسوا می کنند.
به نظرم آدم هایی که نااهل بودند وارد این گود شدند و وام گرفتند خیلی بی انصاف بودند که حداقل اقساطش را پرداخت نکردند! با این نظارت ضعیفی که در استان سمنان وجود داشت به عقیده من اگر وام ها را پس می دادند هنوز هم می شد در میامی با یک قول نامه معدن خرید و وام گرفت و در خیابان شهید رجایی شاهرود آپارتمان ساخت و نمایش را هم سنگ سفید کرد.
*امروز چطور؟
عرض کردم امروز نظارت ها خیلی بهتر شده و کسی که می خواهد سرمایه گذاری کند باید اهلیت خویش را به اثبات برساند اما حرف من این است که بسیار دیر این اتفاق رخ داد یعنی زمانی که دیگر عصاره و جان مایه اصلی شاهرگ اقتصاد معدن استان سمنان به خصوص معادن فلزی توسط کسانی که سوء استفاده می کردند، مکیده شد و امروز چیزی باقی نمانده است.
* این واگذاری قول نامه پیاپی چه ضرری داشت؟
به نظرم مهمترین ضرر آن سلب اعتماد بانک ها بود. امروز سرمایه گذار واقعی با بدبختی و این بروکراسی شدید که وجود دارد اگر معدنی را بگیرد آنقدر اذیت می شود که قید وام گرفتن را باید بزند و نهایتاً برای تأمین نقدینگی باید شریک بیاورد چونکه راحتتر از در افتادن با بانک ها است. امروز بانک ها البته زرنگ تر شده اند و به سادگی وام نمی دهند اما بروکراسی هم پیچیده تر شده است.
در واقع مسؤلان استان سمنان برای حل مشکل عدم حضور سرمایه گذاران نااهل اولین کاری که کرد، پیچیده تر کردن بروکراسی اداری بود یعنی اذیت بیشتر سرمایه گذاران واقعی! امروز به سادگی وام به معادن نمی دهند و جالب اینجا است که بهین یاب که زمانی برای واحدهای کشاورزی و دامداری، صنعتی و معدنی بود هم آنقدر تغییر کرده که به معادن داده نمی گردد.
در این بین کسی ضرر کرد که واقعاً قصد خدمت در حوزه معادن را داشت و سرمایه اش را به میدان آورده بود این افراد در واقع در آتش دیگران سوختند و قواعد عجیب و غریب و بعضاً خلق الساعه صنعت معدن برای پیشگیری از ورود نااهلان گریبان آنها را هم گرفت.
*راه حل منطقی چه بود؟
ابتدا بگویم که اگر مقصود ارزیابی و سنجش صلاحیت سرمایه گذاران بود، این کار قبلاً هم انجام می شد اما بدون تعارف باید گفت وادی معدن یک وادی است که معمولاً با پول های میلیاردی سر و کار دارد و وقتی پول از میلیارد گذشت نظارت ها هم تفاوت می کند.
*مقصود رشوه است؟
عدم رعایت درست قانون سابقاً به وفور دیده می شد هرچند امروز شرایط بهتر شده است و به سادگی نه می توان معدن خرید نه وام گرفت.

*به ضررهای ورود غیر اهل ها به معادن بازگردیم
بله؛ در کنار سلب اعتماد بانک ها و همینطور سوختن سرمایه گذاران واقعی که قصد خدمت داشتند و به آتش سوء استفاده کنندگان سوختند باید اقتصاد محلی را هم اشاره نمود. امروز باید گفت معدن به یکی از مزیت های مهم اقتصادی استان سمنان بدل شده است در نتیجه ضرر معادن یعنی ضرر کل اقتصاد استان سمنان.
وقتی سرمایه گذاری در معادن شکل گیرد یعنی یک مزیت اقتصادی استان سمنان تقویت شده است و در کنار آن اشتغال زایی، رونق تولید، ایجاد فرآوری و واحدهای صنایع تبدیلی معادن و… هم صورت می گیرد که همگی در نهایت به یک تحول اقتصادی منجر می شوند که حضور نااهلان در این عرصه تمام این فرصت ها را می سوزاند.
*بهتر نیست تعاونی ها وارد سرمایه گذاری معدنی شوند؟ خیال دولت هم راحتتر است
خیر؛ اصلاً بخش تعاونی در استان سمنان زمینه موفقی نبوده است. قاطعانه می گویم تعاون در این استان زمینه ای شکست خورده به حساب می آید چونکه یک مورد حتی تعاونی موفق ما در زمینه تولید نداریم که برای مثال در طول سال از آن تجلیل کنیم! ما اصلاً از پایه مشکل فرهنگ تعاون و همکاری را داریم و هر زمان تعاونی شکل گرفت به دعوا و ضرر انجامید.
چند تعاونی در همین شهرستان های شاهرود و میامی که مثال زده شد تأسیس شد؟ تعاونی کشاورزی در بسطام، مجن که حتی سردخانه هم تأسیس کردند اما چه شد؟ امروز کجا است؟ اصلاً چیزی به نام فرهنگ تعاون و همکاری در اقتصاد استان سمنان معنایی ندارد.
*پس باید چه کرد؟
اولاً نظارت ها و فیلترها باید تقویت شود که خوشبختانه صنعت معدن امروز این کار را در استان سمنان انجام داده و تقریباً می توان گفت وضعیت رضایت بخش هم است اما اساسا راه درازی در پیش است. اما به نظر من هر جا نظارت باشد راه فرار از آن هم وجود دارد در نتیجه باید فرهنگ کار، تلاش، سرمایه گذاری واقعی و کسب درآمد حلال را ترویج داد.
باید شرایطی را ایجاد کرد که سرمایه گذار با شوق به تولید بپردازد. شما فکر می کنید اگر روی معادن بدون هیچ نظارتی وام نمی دادند کسی از شهر بلند می شد برود معدن بخرد خودش را به دردسر بیندازد تا از تسهیلات آن استفاده کند؟ در نتیجه سیاست های اعطای وام به معادن از ابتدا اشتباه بود. سرمایه گذار اهل باید بیاید کار کند و وقتی به مشکل خورد وام بگیرد نه اینکه شما امروز معدن می خرید و با سندش فردا به شما پنج میلیارد تومان وام می دهند چه بخواهید چه نخواهید خوب معلوم است که می خواهید!
پس مشکل بعدی پس از نظارت ها قانون است وقتی کمیت قانون می لنگد نظارت هر قوی باشد نمی تواند به درستی انجام وظیفه کند. ما امروز یک پنجم کل کرومیت ایران را در اختیار داریم معدن پتاس طرود آنقدر شگرف است که می توان اقتصاد یک استان را با آن چرخاند مس عباس آباد میامی آنقدر وسعت دارد که می توان آنرا یک هاب معدنی در استان سمنان دانست.
امروز روستای فرومد قطب معادن فلزی ایران است اما چه فایده که نتوانسته خود همان روستا را حتی توسعه ببخشد. پس ما قوانین اشتباه هم زیاد داریم و همه تقصیر هم متوجه بانک ها و دولت نیست. در نهایت سیستم تسهیلات، نظارت و قوانین سه مقصر اصلی هستند.

منبع: newbox.ir

1399/10/20

14:40:53

0.0 / 5

1180

تگهای خبر: اقتصاد , بانك , تسهیلات , توسعه

این مطلب نیوباکس را پسندیدید؟

(0)

تازه ترین مطالب مرتبط

نظرات بینندگان در مورد این مطلب

نظر شما در مورد این مطلب

نام:

ایمیل:

نظر:

سوال:

= ۸ بعلاوه ۲