خرما پزان

نیو باكس: بوشهر- پایگاه خبری تحلیلی خلیج فارس مطلب روزنامه همشهری با عنوان نخلداران بوشهری در فصل خرماپزان نگران خرمای فروش نرفته سال گذشته هستند گزارش راضیه بوستانی را بازنشر داده است.

در ادامه این مطلب آمده است: در باز می گردد. روشنایی به درون می دود، اما سیاهی چیره تر است. خالو طاهر چند ثانیه ای است وارد انبار شده و دیگر در این سیاهی دیده نمی گردد. قدم اول را كه برای ورود به انبار برمی دارم، با كلید برق همه جا روشن می گردد. خالو هم نمایان می گردد. انتهای انبار خرماها روی هم تلنبار شده. نگاه حسرت بار خالو بر خرماها سنگینی می كند. به سمت خرماها می رود. چند دانه بر می دارد. كف دستانش را كه با چند دانه خرمای رنگ پریده پوشیده شده، روبه رویم می گیرد.
می گوید: «گرما كه از طریق رسید، خرما هم از آفتاب در امان نماند. نگاه كن! از تابستان گذشته در انبار مانده اند.دارند می پوسند. چندی كه بگذرد، فقط پوستشان می ماند. آن وقت حتی بعنوان خوراك دام هم قابل استفاده نیستند.» مطلب از این قرار است: خرما در انبارهایی كه از سیستم خنك كننده محرومند به مرور كیفیت خویش را از دست می دهد. هوا كه گرم می شود، خرماها اكسیده می شوند و سر به پوسیدگی می گذارند.
تعطیلی 50 واحد بسته بندی
فقط 15 واحد از 65 واحد بسته بندی خرمای بوشهر فعالند و بقیه بعد از یك دوره كوتاه به علت بدهی به بانك ها و سازمان بیمه تامین اجتماعی از چرخه رقابت خارج شدند.
خالو طاهر در انباری كه به قول خودش روزگاری كارگاه بسته بندی بوده است، چرخی می زند. با دستانش محل استقرار میزهایی را كه در گذشته كارگران پشت آن ها مشغول بسته بندی خرما بوده اند، نشانم می دهد.
می گوید: «راه اندازی یك كارگاه بسته بندی كه سیستم خنك كننده داشته باشد، هزینه می خواهد. تسهیلات بانكی با سود 18 تا 20 درصدی، كه جهت راه اندازی كارگاه بسته بندی در نظر گرفته اند، و پرداخت حق بیمه كارگران، از مواردی است كه خیلی از صنایع بسته بندی را به تعطیلی كشانده. خود من تسهیلاتی را كه جهت راه اندازی كارگاه دریافت كردم باید پس از 5 سال پرداخت می كردم. همه كارها را از صفر آغاز كردم: ساخت كارگاه، راه اندازی خط تولید، بسته بندی و بازاریابی. 6 ماه از سال را فعالیت می كردیم و6 ماه دیگر هم تا مجددا خرماها به بار بنشیند بی كار بودیم. فرصت 5 ساله پرداخت تسهیلات هم به اتمام رسید و قسط ها یكی بعد از دیگری از طریق رسید، در حالیكه هنوز كارگاه به ظرفیت اسمی خودش هم نرسیده بود. اقساط هم به موقع پرداخت نشد و بانك ملك را مصادره كرد. به ناچار بسته بندی را به منزلم منتقل كردم تا با ادامه كار حداقل بخشی از بدهی ها را پراخت كنم.»
مقررات كمرشكن
سهم پرداختی بیمه كارفرمایان در صنایع بسته بندی خرما با سهم بیمه كارفرمایان صنایع بزرگی چون پتروشیمی، نفت و سایر شركت ها برابری می كند. این در شرایطی است كه این صنایع برخلاف صنایع بسته بندی خرما روزانه هزاران تن تولید دارند. همین نكته اشتغال زایی در صنعت بسته بندی خرما را با چالش روبه رو كرده.
خالو طاهر می گوید: «مدتی كه از طریق اندازی كارگاه گذشت و كارگران مستقر شدند، سرو كله ماموران بیمه تامین اجتماعی هم پیدا شد. اینجا حدود 100 كارگر، خرماها را بسته بندی می كردند. سهم بیمه هر كدام آن ها ماهانه 330 هزار تومان می شد. مبلغ بالایی بود كه از عهده پرداخت آن برنمی آمدم. خیلی از كارگران را مرخص كردم. بعضی از كارگران را هم كه كارشان خوب بود و البته خودشان هم اصرار بر ماندن داشتند، نگه داشتم، اما به آن ها سپردم هر زمان ماموران تامین اجتماعی آمدند، خودشان به نحوی قضیه را جمع و جور كنند. بعدها هم كه مبحث مصادره ملك پیش آمد، بعضی از كارگران را به منزل منتقل كردم. آن جا دیگر خبری از ماموران تامین اجتماعی نشد، اما فضا كم بود و میزان تولید كاهش پیدا كرد.»
2 معضل خرما
رئیس انجمن ملی خرمای بوشهر هم تسهیلات در نظر گرفته شده برای صاحبان صنایع بسته بندی خرما و سهم بالای بیمه كارگران را 2 معضل اساسی می داند كه مانع از رشد واقعی این صنعت در استان شده.
ابوالقاسم كاووسی می گوید: «تسهیلات 18 یا 20 درصدی در نظر گرفته شده برای افرادی كه می خواهند در صنعت بسته بندی خرما فعالیت كنند با هزینه هایی كه در عمل متقبل می شوند، همخوانی ندارد. بازپرداخت تسهیلات بعد از یك دوره 5 ساله هم باید از به 15 سال افزایش یابد. علاوه برآن تسهیلاتی با بهره های كمتر برای این صنعت تعریف شود تا صنعت بسته بندی خرما هم جایی برای رونق داشته باشد.»
نیاز بازار به واسطه ها
بازار فروش خرما در سال قبل به كام همه باغداران نبود. حدود 1500 تن از خرماهای باغداران بوشهری در سردخانه ها و انبارها انباشته شده و هنوز به فروش نرفته است. به نظر می رسد این رقم در برابر 120 هزار تن خرمای تولیدی استان ناچیز باشد، اما وقتی پای باغدارانی به میان می آید كه راهی جز این پیشه برای ارتزاق ندارند، نمی توان از این رقم ناچیز هم گذشت.
حدود 500 تن از خرماهای فروش نرفته مربوط به باغدارانی است كه خرماها را در انبارها ذخیره كرده و آشنایی چندانی با شیوه های نگهداری خرما یا بازار فروش نداشته اند.
احمد كه هنوز بخش زیادی از خرماهایش را، به این امید كه بعدها با قیمت بیشتری بفروشد، نفروخته، حالا پشیمان است. می گوید: «هر چند قیمت های پیشنهادی پایین بود، اما خوب بهتر از این بود كه حالا خرماها خراب شود. حالا هر كسی می آید قیمتی پایین تر از قیمت خرید تضمینی را پیشنهاد می دهد. این واسطه ها هم كه تنها به فكر خودشان هستند. همان خرمایی را كه از من خریدند چند برابر قیمت می فروشند. همه هزینه های تولید بر دوش من است و سود بیشتر عاید آن ها. باید برای بازاریابی محصولم چاره ای بیندیشم.»
حذف واسطه ها منطقی نیست
دبیر صنف جهاد كشاورزی بوشهر اما دیدگاه دیگری نسبت به واسطه ها دارد. او می گوید: «درصد كمی از باغداران می توانند بازاریابی محصول را انجام دهند. اغلب آن ها نمی توانند محصولشان را بسته بندی و برای صادرات یا فروش به استان های دیگر اقدام نمایند. شاید اگر واسطه ها نبودند، همین میزان خرمایی هم كه به فروش رفته است روی دست باغداران می ماند، زیرا در واقع واسطه ها هستند كه كار جمع آوری خرماها و فروش آن ها را بر عهده دارند.»
جعفر جعفری می افزاید: «سال گذشته این موقع برای پیدا كردن یك كیلوگرم خرما باید كلی پرس وجو می كردیم. حالا هم اگر سر و كله واسطه ها پیدا شود و خرماها را بخرند كه بد نیست چون بطور قطع بالاتر از قیمت خرید تضمینی می خرند. اگر مقرر است واسطه ها را هم حذف نماییم، باید جایگزینی برای آن تعریف نماییم تا ضرر و زیانی عاید نخلداران نشود.»
كیفیت بهتر؛ صادرات بیشتر
شیوه بسته بندی خرما در كشور نیازمند تحول است؛ تحولی كه در نتیجه آن بتوان به صادراتی دست یافت كه ارزآوری بیشتری را برای كشور رقم بزند.
دبیر صنف جهاد كشاورزی بوشهر بر این مورد تاكید می كند و می گوید: «خرماهای صادراتی بوشهر در بسته های 10 كیلوگرمی بسته بندی می گردد و زیر قیمت یعنی تا 4 هزار تومان صادر می شود، در حالیكه همین خرما در كشورهای مقصد با بسته بندی جدید كیلویی 25 تا 30 هزار تومان به فروش می رسد. مسئولیت بازاریابی محصولات كشاوزی بین وزارت جهاد كشاورزی و وزارت صنعت و معدن مورد اختلاف است و فعلا صنعت و معدن به علت جنبه صادراتی بودن این محصول بازاریابی آن را برعهده گرفته.»
جعفری از كاهش نگرانی بازار فروش خرما با زمزمه خرید تضمینی خرما از جانب دولت خبر می دهد و می افزاید: «در خرید تضمینی، قیمت تمام شده تولید خرما محاسبه و تعاون روستایی بر مبنای آن قیمت، خرما را از باغداران می خرد. خرید تضمینی در واقع زمانی مطرح می گردد كه چند ماه از برداشت خرما گذشته و باغدار به علت وضع نامناسب بازار قادر به فروش محصولش نیست. با این حال، واقعیت این است كه پس از خرید تضمینی، خرما دیگر جنبه رشد اقتصادی ندارد.»
خرید تضمینی راه حل نیست
رئیس انجمن ملی خرمای ایران با خرید تضمینی خرما چندان موافق نیست.
وی معتقد است: خرید تضمینی خرما باعث آشفته شدن بازار می گردد. محسن رشید فرخی می گوید: «باید اجازه داد قیمت را عرضه و تقاضا تعیین كند. وقتی قیمت هایی از جانب نهادهای دولتی مطرح می گردد كه با بازار همخوانی ندارد، توقعی در باغدار تولید می گردد كه بر مبنای آن از عرضه محصولش خودداری می كند. همیشه به باغداران سفارش شده یك سوم خرما را چند ماه اول بعد از برداشت، یك سوم دیگر را در روزهای نوروز و یك سوم را هم در ماه مبارك رمضان عرضه كنند.»
وی با تاكید بر این كه خرید تضمینی فقط باید برای كالاهای اساسی شكل گیرد، می افزاید: «نبود بازار فروش به اصل اولیه اقتصاد كه همان عرضه و تقاضاست، بر می گردد. محصول زمانی فروش نمی رود كه بازار نیست، قیمت ها از حد معمول بیشتر است یا مشكلات فصلی وجود دارد. باید این مشكلات را حل كرد تا دیگر نیازی به خرید تضمینی نباشد.»
رشید فرخی با اشاره به وجود 6 استان خرماخیز در كشور كه سالانه حدود یك میلیون و 200 هزار تن خرما تولید می كنند، تصریح می كند: «باید بسته بندی ها با استانداردهای روز دنیا هماهنگ باشد تا زمینه رقابت با سایر كشورها فراهم گردد.»
6045

1397/03/12

14:52:05

5.0 / 5

5498

تگهای خبر: اقتصاد , بازار , بانك , بسته بندی

این مطلب نیوباکس را پسندیدید؟

(1)

(0)

تازه ترین مطالب مرتبط

نظرات بینندگان در مورد این مطلب

نظر شما در مورد این مطلب

نام:

ایمیل:

نظر:

سوال:

= ۷ بعلاوه ۴