به گزارش روز یكشنبه پایگاه اطلاع رسانی دولت، تداوم سیاستهای حمایت از صادرات با استفاده از دنبال كردن پروژه های اقتصاد مقاومتی و تكالیف ابلاغ گردیده سال 1396، ابلاغ بسته جدید حمایت از صادرات در سال 1396، برگزاری جلسات شورای عالی صادرات غیرنفتی، پذیرش هیات های تجاری خارجی، برنامه ریزی برای اعزام هیات تجاری به قطر، شركت در نمایشگاه های بین المللی و امضای سند نهایی سوآپ دوجانبه ریال- لیر از مهمترین اقدام های دولت دوازدهم در حوزه تجارت خارجی است.
تجارت خارجی پیش از روی كار آمدن دولت یازدهم به طور عمده تحت تاثیر تحریم های بین المللی و افزایش نرخ ارز قرار داشت اما با روی كار آمدن دولت جدید در نیمه دوم سال 1392، 2 رویكرد اساسی تولید ثبات اقتصادی و تسهیل تجاری در این حوزه مد نظر قرار گرفت.
** بهبود شرایط تجارت خارجی
انجام مذاكرات هسته ای، افزایش تعاملات بین المللی و كاهش فشارهای تحریم باعث بهبود شرایط تجارت خارجی شد.
لغو تعهد ارزی صادركنندگان و آزادسازی خرید و فروش ارز حاصل از صادرات به نرخ آزاد توسط سیستم بانكی، كاهش محدودیت ها و ممنوعیت های صادرات، تسهیل در واردات موقت مواد اولیه برای فرآوری و صادرات، كاهش زمان استرداد مالیات بر ارزش افزوده كالاهای صادراتی، حذف مجوزهای غیرضروری صادرات و واردات و الكترونیكی كردن فرایندها، كاهش تعداد طبقات تعرفه ای و تشدید برخورد با واردات غیررسمی ازجمله اقداماتی بود كه از نیمه دوم سال 1392، در جهت تسهیل تجاری انجام گرفت.
از سوی دیگر با ابلاغ سیاست های كلی اقتصاد مقاومتی، دولت كوشش كرد با استفاده از تشكیل كارگروه های تخصصی، تصویب برنامه های ملی، طرح ها و پروژه های مرتبط با هر برنامه و چگونگی نظارت بر اجرای آن ها، زمینه اجرایی شدن سیاست های مذكور را فراهم كند.
** صادرات غیرنفتی
براساس آمارهای انتشار یافته، صادرات غیرنفتی با احتساب میعانات گازی در سال 1392 به میزان 41 میلیارد و 800 میلیون دلار بود و در سال 1393 به 50 میلیارد و 600 میلیون دلار افزایش پیدا كرد.
به دلیل كاهش قیمت نفت خام، ركود بازار جهانی آهن و فولاد، تداوم مشكلات نقل و انتقالات بانكی و كاهش نرخ واقعی ارز، در سال 1394 كاهش یافت و به 42 میلیارد و 400 میلیون دلار رسید.
در سال 1395 صادرات غیرنفتی با احتساب میعانات گازی به 43 میلیارد و 600 میلیون دلار افزایش پیدا كرد.
واردات كالا هم از 49 میلیارد و 700 میلیون دلار در سال 1392 با نوسان هایی به حدود 41 میلیارد و 500 میلیون دلار در سال 1394 و 43 میلیارد و 900 میلیون دلار در سال 1395كاهش یافت.
در مجموع در سال های 1393 تا 1395، كسری تراز بازرگانی غیرنفتی (بدون احتساب میعانات گازی)، همواره از روند كاهشی برخوردار بود؛ به گونه ای كه از حدود منفی 17 میلیارد دلار در سال1393 به حدود منفی هفت میلیارد و 100 میلیون دلار در سال 1395 بهبود یافت.
** چشم انداز و اهم اقدامات انجام شده
با فرض حفظ توافق برجام و تداوم شرایط كنونی و هم بهبود روابط و افزایش تعاملات بین المللی انتظار میرود جذب سرمایه خارجی افزایش یابد، تورم داخلی درسطح پایین باقی بماند و بازار ارز همچنان از ثبات نسبی برخوردار شود. در این صورت پیش بینی می گردد روند تجارت خارجی از بهبود نسبی برخوردار شود.
طبق آخرین آمار گمرك جمهوری اسلامی ایران، میزان صادرات غیرنفتی با احتساب میعانات گازی در تابستان امسال حدود 10 میلیارد و 600 میلیون دلار بود كه در مقایسه مدت مشابه سال گذشته حدود 6. 6 درصد افزایش پیدا كرد.
اجزای صادرات در فصل دوم سال 1396 درمقایسه با فصل اول سال از عملكرد بهتری برخوردار بودند؛ به طوری كه صادرات میعانات گازی، محصولات پتروشیمی و سایركالاها به ترتیب رشدی معادل 20. 2 درصد، 3. 6 درصد و 4. 3 درصد داشت.
بررسی وزن صادرات هم حاكی از افزایش میزان صادرات در فصل دوم سال 1396 در مقایسه با فصل اول است به گونه ای كه 30 میلیون و 600 هزار تن (با احتساب میعانات گازی) در فصل دوم امسال صادر شده كه در مقایسه با فصل ماقبل آن حدود 9. 2 درصد افزایش یافته است.
در این میان اجزای صادرات میعانات گازی از بیشترین رشد وزنی برخوردار بود؛ به طوری كه از حدود چهار میلیون و 100 هزار تن فصل اول با رشد 20. 2 درصدی به حدود 40 میلیون و 900 هزار تن در فصل دوم افزایش یافته.
در دوره مذكور صادرات پتروشیمی از حدود 6 میلیون و 800 هزار تن به هفت میلیون و 300 هزار تن و صادرات سایر كالاها از 17 میلیون و 100 هزار تن به 18 میلیون و 100 هزار تن افزایش یافته است كه به ترتیب از رشدی درحدود 6. 3 درصد و 7. 7 درصد برخوردار بوده اند.
واردات كالا در فصل دوم سال 1396 بیش از 12 میلیارد دلار بود كه در مقایسه با فصل ماقبل آن حدود 3. 9 درصد افزایش پیدا كرد.
از عمده ترین دلایل افزایش واردات در سال 96 می توان به افزایش واردات خودرو و قطعات منفصله آن، افزایش واردات كالاهای سرمایه ای و برخی كالاهای اساسی، كاهش قاچاق كالا و انتقال واردات از كانال غیررسمی به كانال رسمی و تسریع و شفاف سازی امور ترخیص اشاره كرد.
** برنامههای آینده
براساس این گزارش بهبود وضعیت تجارت خارجی و بخصوص توسعه صادرات و افزایش درآمدهای ارزی حاصل از آن نیازمند عزم ملی است و علاوه برآن لازم است اقدامات راهبردی و حمایتی موثری هم از جانب دولت انجام گیرد.
از مهمترین اقدامات مورد توجه دولت در آینده می توان به حل مشكلات مربوط به روابط كارگزاری با بانكهای خارجی و نقل و انتقالات ارزی، ثبات بازار ارز و حركت به سمت یكسان سازی نرخ ارز، تولید شركت های بزرگ صادراتی به منظور حفظ و توسعه بازارهای صادراتی، اجرایی كردن برنامهها و تكالیف پروژههای اقتصاد مقاومتی بخصوص در حوزه برنامه ملی پیشبرد برونگرایی اقتصاد، اجرای بسته حمایت از صادرات غیرنفتی سال 1396، تسهیل تجاری با استفاده از بررسی قوانین تجاری، اصلاح تعرفهها، رفع موانع غیرتعرفه ای و كاهش تعداد مجوزها، تقویت همگرایی های منطقه ای و ارتقای جایگاه ایران در زنجیره ارزش جهانی، اشاره كرد.
ساماندهی واردات و صادرات و حمایت از خودكفایی در تولید كالاها از بندهای سیاست های اقتصاد مقاومتی است كه در سال 1392 ابلاغ گردید.
پس از آن، سال 1395 از جانب رهبر معظم انقلاب «اقتصاد مقاومتی؛ اقدام و عمل» نام گرفت و امسال هم (1396) «اقتصاد مقاومتی؛ تولید- اشتغال».
اخبار اقتصادی ایرنا در تلگرام: @IRNAeco
اقتصام**9132*1961*
تنظیم: فرزانه سلامت بخش*انتشار: مریم مسعود