راهكارهای تقویت دیپلماسی اقتصادی- ۱۴ تحول تجارت ایران و قطر در انتظار اقدامات عملی دولت سیزدهم قطر را میتوان کشور تجارت و فرصت های اقتصادی دانست اما با این وجود و به رغم داشتن روابط دوستانه با ایران، از نظر روابط اقتصادی به توفیق خاصی نرسیده ایم و سطح مبادلات ۲۰۰- ۳۰۰ میلیون دلار است. به گزارش نیو باکس به نقل از مهر، کشور قطر شبه جزیره کوچکی است که از غرب، شرق و شمال با آب های خلیج فارس و از جنوب با عربستان هم مرز است. همینطور این کشور از طریق آب با کشورهای نزدیک مانند ایران، بحرین و امارات در ارتباط است؛ روابط ایران و قطر از زمان استقلال قطر در سال ۱۹۷۱ دوستانه و بر پایه احترام برابر بوده است. ایران که خواستار تفاهم و گسترش روابط دوستانه با همه کشورها بود، از اولین کشورهایی بود که استقلال قطر را به رسمیت شناخت.همچنین باآنکه روابط بازرگانی بین ایران و قطر و مسافرت های مردم دو کشور همیشه برقرار بوده است اما بر خلاف روابط سیاسی، روابط اقتصادی چندان قابل قبولی بین دو کشور برقرار نیست، این در حالیست که قطر را میتوان کشور تجارت و فرصت های اقتصادی دانست.با توجه به سفر رئیس جمهوری به کشور قطر که روز گذشته و به منظور شرکت در اجلاس سران کشورهای صادرکننده گاز جهان انجام شد و طبق برنامه ریزی انجام شده مقرر است مذاکراتی هم با طرف قطری در حوزه همکاریهای اقتصادی، سیاسی و ورزشی به عمل آید، در این گزارش به بعضی از نکات در مورد اقتصاد و تجارت قطر و ایران اشاره می شود.اقتصاد قطرقطر یکی از ثروتمندترین کشورهای جهان بر مبنای سرانه تولید ناخالص داخلی است که در میان داده های سالهای ۲۰۱۵ و ۲۰۱۶ در رده های پنجم و هفتم جهانی قرار دارد. طبق برآوردهای انجام شده تولید ناخالص داخلی این کشور ۳۵۳ میلیارد دلار است. همینطور درآمد سرانه قطر بسیار بالا بوده و جزو رتبه های برتر دنیاست.نفت و گاز طبیعی سنگ بنای اقتصاد قطر است و بیشتر از ۷۰ درصد از کل درآمد دولت، بیشتر از ۶۰ درصد تولید ناخالص داخلی و تقریباً ۸۵ درصد درآمد صادراتی را به خود اختصاص می دهد. قطر عضو سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و دارای سومین ذخیره بزرگ گاز طبیعی اثبات شده در جهان و دومین صادر کننده گاز طبیعی است؛ به شکلی که میتوان گفت اقتصاد قطر یک اقتصاد کاملاً وابسته به گاز شمرده می شود. این کشور بزرگ ترین صادرکننده گاز طبیعی مایع (ال ان جی) در جهان است.البته این کشور درآمدهای دیگر نظیر گردشگری هم دارد اما منبع درآمد ارزی کشور، از راه صادرات نفت خام و گاز طبیعی کسب می شود.مقدار و میزان سرمایه گذاری های داخلی برای توسعه قطر، مخفی نگاه داشته شده است اما بعضی از کارشناسان میزان سرمایه گذاری های سالانه داخلی قطر که با هدف دگردیسی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و تأمین توسعه شتابان صورت می گیرد را بین ۵۰ تا ۱۰۰ میلیارد دلار بر آورد می کنند؛ همینطور در بخش سرمایه گذاری های خارجی باید اشاره شود که به صورت متوسط منافع حاصل از سرمایه گذاری های خارجی قطر، سالانه بین ۶ تا ۱۰ درصد از حجم سرمایه گذاری این کشور، یعنی تقریباً بین ۱۵ تا ۲۵ میلیارد دلار بر آورد می شود.تحریم قطر از جانب کشورهای عربییکی از نکات قابل توجه در مورد قطر آنکه در تاریخ ژوئن سال ۲۰۱۷ قطر از جانب چهار کشور عربی عربستان سعودی، امارات عربی متحده، بحرین و مصر بنا به علل سیاسی از زمین، دریا و آسمان تحریم و محاصره که در نهایت این مسئله منجر به قطع رابطه کشورهای دیگری همچون لیبی، مالدیو، سنگال، موریتانی، کومور، نیجر و گابن هم با قطر شد و این کشور را در محاصره کامل اقتصادی قرار داد.با پیش آمدن محاصره اقتصادی قطر، یک فرصت استثنایی در اختیار ایران و کشورهای همسو با قطر، همچون ترکیه و عمان قرار گرفته بود. ایران تا حدودی از این فرصت استفاده و مبادلات تجاری را افزایش داد و صادرات ایران به قطر از ۶۰ میلیون دلار در سال های ۲۰۱۶-۲۰۱۷، به ۲۵۰ میلیون دلار در سال های ۲۰۱۷-۲۰۱۸ رسید.رقبا، گوی سبقت را از ایران ربودندبا توجه به روابط حسنه سیاسی میان دو کشور آنگونه که انتظار می رفت ایران نتوانست از بازار قطر استفاده نماید و در این بازه زمانی کشورهای دیگر گوی سبقت را از ایران ربودند. حتی در این دوره ترکیه توانست مواد غذایی فراوانی به قطر ارسال نماید به شکلی که فروشگاه های این کشور مملو از محصولات ترک بود.بر اساس آمارهای «آنکتاد» آمریکا، فرانسه، انگلستان، چین، آلمان، ایتالیا، هند و ژاپن همچون مهم ترین کشورهای صادرکننده کالا به قطر هستند. همینطور آخرین آمار هم مبین آن است که در سال ۲۰۲۰ از مجموع ۲۵.۸ میلیارد دلار واردات کشور قطر، نزدیک به ۴ میلیارد و ۲۰ میلیون دلار آن از آمریکا، یک میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار از انگلیس، نزدیک به ۱.۵ میلیارد آن از آلمان، ۸۳۴ میلیون دلار آن از فرانسه، ۷۹۴ میلیون دلار آن از چین، ۲۳۳ میلیون دلار آن از ژاپن و مابقی از سایر کشورهای جهان وارد شده است. بر این اساس ۱۶ درصد از بازار وارداتی قطر را آمریکایی ها، ۷ درصد آنرا انگلیسی ها، ۶ درصد را آلمانی ها، ۳ درصد را فرانسوی ها و ۳ درصد آنرا چینی ها در دست دارند. در میان همسایگان هم سهم ترکیه ۲ درصد و سهم ایران فقط ۰.۶ درصد است.در این رابطه فرزاد پیلتن مدیرکل دفتر عربی و آفریقایی سازمان توسعه تجارت ایران به مهر اظهار داشت: بررسی وضعیت روابط تجاری قطر با دنیا نشان میدهد که در سال های مختلف این کشور به صورت میانگین حدود ۷۰ میلیارد دلار صادرات و در مقابل حدود ۳۰ میلیارد دلار واردات داشته است.وی اضافه کرد: ماشین آلات صنعتی، ماشین آلات و تجهیزات الکتریکی و وسایل نقلیه زمینی بیشترین واردات قطر را با حدود ۸ میلیارد دلار تشکیل داده اند. همینطور این کشور سالانه حجم عظیمی از واردات ۲۵ تا ۳۰ میلیاردی خویش را صرف واردات اقلام بخش کشاورزی و برخی اقلام صنعتی، آهن و فولاد و مواد خام معدنی می کند.سهم کمتر از یک درصدی ایران از بازار قطرروند صادرات به قطر از سال ۱۳۸۸ تا ۱۳۹۸ همواره صعودی بوده و از ۶۵ میلیون دلار در سال ۱۳۸۸ به ۲۳۴ میلیون دلار در سال ۱۳۹۸ رسیده اما در سال ۹۹ با کاهش حجم مبادلات در حدود ۱۶۷ میلیون دلار ثبت شده است. این در حالیست که به قول پیلتن، قطر یک کشور درحال پیشرفت و توسعه در زمینه های مختلفی مانند حمل و نقل دریایی، بندری و هوایی است و به این جهت می تواند شریک مهم و قابل اعتنایی برای ایران در زمینه های اقتصادی و تجاری باشد.در این رابطه عدنان موسی پور رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و قطر در گفت و گو با مهر با اعلان اینکه با کشور قطر به سبب همسایگی و ارتباطاتی که داریم می توانستیم ارتباط تجاری گسترده تری داشته باشیم، اظهار داشت: میزان تجارت خارجی قطر با دنیا حدود ۸۰ تا ۸۲ میلیارد دلار است اما متأسفانه سهم تجارت ایران با قطر کمتر از یک درصد و در محدوده ۰.۵ تا ۰.۶ درصد است.صادرات ۱۱۷ میلیون دلاری به قطر تا آخر دی ۱۴۰۰به گفته موسی پور، طبق آخرین آمار از آغاز سال تا آخر دی ماه، ۱۱۷ میلیون و ۱۳۱ هزار دلار کالا به قطر صادر شد که نسبت به مدت مشابه، ۱۳ درصد کاهش داشته است، همینطور واردات کالا از قطر هم در این زمان ۷ میلیون و ۲۳۷ هزار دلار بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته پنج درصد کاهش را نشان میدهد.سرمایه گذاری مشترک با قطرنکته قابل توجه این که کشور قطر یکی از سرمایه گذاران بزرگ در دنیا شمرده می شود و باتوجه به برگزاری جام جهانی فوتبال در این کشور ایران می تواند نقش مهمی در این عرصه ایفا کند و از این جنبه با قطر همکاری داشته باشد. در این خصوص موسی پور اظهار داشت: برای بهبود روابط تجاری با قطر باید تعریف پروژه های مختلف برای سرمایه گذاری مشترک در دستور کار قرار گیرد و رابطه حسنه سیاسی دو کشور منجر به سرمایه گذاری مشترک شود.رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و قطر با اعلان اینکه قطر کشوری سرمایه گذار است و تعریف مگاپروژه منجر به تقویت حوزه صادرات هم می شود، اظهار نمود: نگاهمان به قطر نباید مثل عراق باشد. قطر یک کشور سرمایه گذار در تمام دنیاست و پروژه های زیادی در کشورهای مختلف دارد. ازاین رو برای داشتن روابط اقتصادی مستحکم و بلندمدت با قطر باید آغاز به تعریف مگاپروژه نماییم.صادرات مجدد در دستور کار باشدهمچنین باتوجه به ظرفیت های بالای قطر می توانیم از راه این کشور به کشورهایی که دسترسی نداریم کالا صادر نماییم، ازاین رو ایران می تواند از ظرفیت های قطر برای صادرات مجدد استفاده نماید که البته احتیاج به توافق های مسؤلان دو کشور برای تسهیل تردد تجار ایرانی و همکاری قطری ها دارد.استفاده از بازار قطر برای صادرات محصولات کشاورزیاز سویی دیگر باتوجه به آب و هوای خشک و کمبود زمینهای کشاورزی در قطر، این کشور به یکی از بزرگترین واردکنندگان محصولات کشاورزی و مواد غذایی تبدیل گشته است، ازاین رو ایران می تواند به یکی از کشورهای اصلی صادرکننده محصولات کشاورزی به قطر تبدیل گردد. البته باتوجه به اشباع بازار قطر از جانب تجار کشورهای متعدد باید با تأمین زیرساخت ها و برنامه ریزی دقیق به این سمت گام برداریم.نکته دیگر آنکه برای توسعه صادرات محصولات کشاورزی و مواد غذایی به قطر باید در زمینه بسته بندی محصولات به نحوی که قابلیت عرضه در کشورهای عربی را داشته باشد، فعال شویم چونکه طبق گفته کارشناسان، بیشتر تولیدکنندگان بسته بندی مناسب با بازار مصرف کشور عربی برای شناساندن محصول به زبان عربی را ندارند و زمان می برد تا این بسته بندی ها آماده شود.در این خصوص حسن فروزان فرد عضو اتاق بازرگانی تهران می گوید: باید توجه داشت که تراز استاندارد کیفی در کشوری مثل قطر بالاست و فروشگاه های بزرگ در این کشور بیشتر محصولات مشابه را از آمریکا و اروپا تأمین می کنند و امکان دارد فعالان اقتصادی ایرانی به فرصت بیشتری برای تأمین محصولات در این تراز نیاز داشته باشند. از همه مهم تر این که محصولات صادراتی به کشوری مثل قطر در فروشگاه های معتبر زنجیره ای فروخته می شود که ورود به آن نیازمند سرمایه گذاری اولیه و ایجاد تعهداتی در مورد زمان و قیمت محصول است.به گفته وی در مورد محصولاتی مثل لبنیات، میوه و سبزیجات که تازه بودن آن اهمیت دارد مبحث حمل و نقل بسیار مهم می باشد، ازاین رو امکان انتقال این مواد با قیمت مناسب برای حضور مؤثر در بازار قطر ضروریست.فرصت جام جهانی برای توریسم ایرانکمتر از یک سال تا آغاز مسابقات جام جهانی فوتبال در قطر باقی مانده است. علاوه بر این کشور که چند سالی است زیرساخت های خود شامل استادیوم ها، هتل ها و… را برای پذیرایی از دوستداران فوتبال مهیا می کند، ایران هم در کنار کشورهای دیگر می تواند بخشی از گردشگران ورزشی را به خود جذب نماید چونکه باتوجه به مسافت نزدیک کیش و قطر و تفاوت هزینه ها، ایران می تواند محل جذابی برای گردشگران بخصوص تماشاگران ایرانی باشد. ازاین رو باید ظرفیت ها بخصوص در بخش اقامت و پذیرایی را افزایش دهیم.همچنین ایران در زمینه تأمین اقلام مصرفی مورد نیاز کشور قطر در زمان برگزاری جام جهانی هم می تواند نقش مؤثری ایفا کند.دیگر ظرفیت های صادراتی به قطر...با توجه به ظرفیت های بالای دو کشور، ایران می تواند در بخش های دیگر هم با قطر ارتباط تجاری برقرار کند. در این خصوص مدیرکل دفتر عربی و آفریقایی سازمان توسعه تجارت ایران به مهر اظهار داشت: باتوجه به شرایط همسایگی، اشتراکات زبانی و فرهنگی بین دو کشور و ارتباطی که از راه حمل و نقل دریایی برقرار است، میتوان ارتباط تجاری را به سطوح بالاتری ارتقا داد.وی اضافه کرد: ورود به حوزه هایی همچون ترانزیت، خدمات فنی و مهندسی و مصالح ساختمانی همچون مواردی است که می تواند منجر به افزایش صادرات به قطر شود.پیلتن اظهار داشت: همینطور دو کشور می توانند در زمینه های بندری، گمرکی، حمل و نقل دریایی و مخازن نفت و گاز همکاریهای مشترکی داشته باشند.در خصوص مبادلات گازی با قطر هم ظرفیت های زیادی موجود است که برای دریافت اطلاعات بیشتر می توانید به اینجا رجوع کنید.موانع افزایش صادرات به قطربا توجه به این که دولت به دنبال افزایش مبادلات تجاری با قطر تا یک میلیارد دلار است باید اشاره شود که موانعی وجود دارد که نیاز است هر چه سریع تر برطرف شوند.در این خصوص رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و قطر به مهر اظهار داشت: دولت باید تمهیدات لازم برای فعالیت بخش خصوصی واقعی در قطر را فراهم آورد. البته ما به دنبال تأسیس خانه تجار ایرانی در قطر هستیم اما احتیاج به حمایت دولت داریم.موسی پور خاطرنشان کرد: همینطور نبود روابط بانکی، نبود شبکه صرافی مجوزدار و نبود خط منظم در راه بنادر جنوبی به بنادر قطر از دیگر موانع افزایش تجارت بین دو کشور است. منبع: نیو باكس 1400/12/03 12:49:02 5.0 / 5 547 تگهای خبر: استاندارد , اقتصاد , بازار , بازرگانی این مطلب نیوباکس را پسندیدید؟ (1) (0) تازه ترین مطالب مرتبط چالش تغییر تعرفه های گمرکی برای بازرگانان و فعالان اقتصادی کدام کارکنان تسلا اخراج شدند؟ هر جا نامی هست، داستانی دارد ایران خودرو ۱۹۴ و نیم هزار تومان روی آریسان۲ دوگانه سوز گذاشت نظرات بینندگان در مورد این مطلب نظر شما در مورد این مطلب نام: ایمیل: نظر: سوال: = ۱ بعلاوه ۲