معرفی انواع كاغذ و مقوا

كارگران چینی كه در سال ۷۵۱ به دست ایرانیان اسیر شدند، این فن را با استفاده از كتان و شاهدانه، به مردم سمرقند آموختند و بعدها توسط مسلمانان در بغداد، دمشق و حتی مراكش و اسپانیا متداول شد. اولین كارخانه كاغذسازی، در سال ۱۱۵۴ در اسپانیا و اولین آسیاب تهیه پودر چوب، در سال ۱۱۹۰ در فرانسه تأسیس شده بود.

 

در ایران، فعالیت كاغذسازی، اولین بار با تأسیس كارخانه مقواسازی و با استفاده از كاغذهای باطله درسال ۱۳۱۳ شمسی در كرج شروع شد و حدود ۱۵ سال است كه با تأسیس دو كارخانه كاغذسازی پارس در هفت تپه خوزستان و كارخانه چوب و كاغذ ایران (چوكا) در گیلان، به صورت یك تكنولوژی مدرن و پیشرفته درآمده است.

 

مواد اولیه تهیه كاغذ

 

مواد اولیه انواع كاغذ، بطور كلی، مواد سلولزی است كه از منابع مختلف تهیه می‌شوند:

 

• ساقه كتان، شاهدانه، پنبه كه الیاف بلند (در حدود ۱.۲ تا ۶ میلی متر) دارند.

 

• ساقه گیاهانی مانند گندم، جو (كاه)، نی، كنف و غیره.

 

• درختانی كه برگ سوزنی دارند، مانند كاج (با الیاف بلند) و یا برگ پهن دارند مانند چنار (با الیاف كوتاه در حدود ۰.۵ تا ۱.۲ میلی متر)

 

• انواع كاغذ‌های باطله و یا خرده‌ها و قطعات مقوای كهنه

 

• الیاف تفاله نیشكر

 

هزینه تأمین مواد اولیه موردنیاز برای تولید یك تن خمیركاغذ از تنه درختان یك میلیون و ۲۰۰ هزار ریال و از باگاس نیشكر فقط ۱۴۰ هزار ریال است. جالب اینكه آزاد كردن باگاس كه زباله نیشكر است برای محیط زیست مضر بوده و تبدیل آن به كاغذ نوعی سود دو طرفه محسوب می شود. این در حالی است كه مصرف بی رویه درختان جنگلی به ویژه در مناطق شمالی كشور برای تهیه خمیر كاغذ، می تواند اكوسیستم جنگلی این مناطق كشور را در معرض آسیب جدی و حتی نابودی قرار دهد.

 

مراحل ساختن كاغذ در كارخانه

برای ساختن كاغذ، درختان را می‌برند و به كمك دستگاه‌‌های ویژه‌ای، تنه‌ی آن‌ها را ریز ریز می‌كنند. سپس، تكه‌های كوچك چوب را با مواد شیمیایی (از جمله سود، سولفات یا سولفیت) و مقدار زیادی آب داغ، مخلوط می‌كنند. به این ترتیب، خمیری از رشته‌های سلولزی به دست می‌آید. آن‌گاه، خمیر را روی یك توری فلزی می‌ریزند تا آب اضافی خود را از دست بدهد. سپس خمیر از لابه‌لای چند غلطك می‌‌گذرد و آب خود را بیش‌تر از دست می‌دهد. پمپ‌های مكنده‌ی آب، به این كار كمك می‌كنند. سرانجام، خمیری كه به صورت ورقه‌ی درازی درآمده است، با گذشتن از لابه‌لای غلطك‌های داغ، كه در دستگاه‌های بزرگ بیش از ۱۰۰ عدد است، خشك می‌شود و به صورت كاغذ در می‌آید. در پایان كار، دستگاهی كه به رایانه ارتباط دارد، كلفتی كاغذ، اندازه‌ی آب و شمار سوراخ‌های احتمالی موجود در آن را بررسی می‌كند. در صورتی كه كلفتی كاغذ در همه‌جا یكسان باشد، اندازه‌ی آب مناسب باشد و تعداد سوراخ‌ها چندان زیاد نباشد، كاغذ برش می‌خورد و به بازار فرستاده می‌شود. گاهی با بهره‌گیری از مواد دیگری، كاغذهای بهتری ساخته می‌شود. برای مثال، برای این كه كاغذ سطح صاف‌تری داشته باشد و آب زیادی به خود نگیرد، نشاسته یا رزین به دست آمده از درخت كاج را به آن می‌افزایند. برای ساختن كاغذهای بسیار نرم و سفید نیز كاغذ را از لابه‌لای غلطك‌هایی می‌گذرانند كه دمای بیش‌تری دارند و سطح آن كاغذ‌ها را با مخلوطی از خاك چینی و آب می‌پوشانند. هم‌چنین، برای این كه كاغذ محكم‌تر شود، به آن پنبه می‌افزایند. اگر هم بخواهند از كاغذ، دستمال كاغذی درست كنند، به آن نرم‌كننده می‌افزایند و با كمك مواد شیمیایی، میكروب‌های آن را از بین می‌برند. بنابراین، با بهره‌گیری از مواد گوناگون می‌توانیم كاغذهای ویژه، مانند كاغذهای صافی، كاغذهای روغنی، كاغذهای خوش‌بو، كاغذ نقاشی، كاغذ خوش‌نویسی، كاغذهای صنعتی، كاغذ دست‌شویی و گونه‌های دیگر، ساخت.

 

انواع كاغذ و مقوای مصرفی در چاپ معرفی كاغذ چاپ و تحریر

آن چه در ایران به نام كاغذ تحریر شناخته می شود در طبقه بندی بین المللی كاغذها كاغذ تحریر و چاپ writing and printing paper  نامیده می شود و انواع مختلف دارد. این كاغذ به دو صورت پوشش دار یا اندوده شده (Coated) و بدون پوشش یا اندود نشده (Uncoated) عرضه می شود. آنچه در ایران كاغذ تحریر نامیده می شود معمولا بدون پوشش است و به گونه ای است كه می توان با جوهر روی هر دو طرف آن نوشت بدون این كه مركب به سمت دیگر كاغذ نفوذ كرده و یا نشت كند.

 

انواع سایز و گرماژ چاپ و تحریر:این نوع كاغذ در سایزهای ۱۰۰*۷۰،  ۹۰*۶۰ و گراماژهای ۵۰ ،۵۵، ۶۰، ۶۵، ۷۰، ۷۵، ۸۰، ۱۰۰، ۱۲۰ GSM ارائه می شود.

 

موارد مصرف كاغذ چاپ و تحریر:

موارد مصرف این نوع از كاغذ در صنایع چاپ و تحریر است. برای چاپ انواع كتاب، مجله و سررسید از این نوع كاغذ استفاده می شود. همچنین تمام كاغذهای كپی كه برای پرینت توسط پرینتر استفاده می شود، از این نوع است. كاغذ كپی در حال حاضر بیشتر از كشورهای اندونزی، كره جنوبی، چین و مالزی می باشد.

 

شركت های تولید كننده كاغذ چاپ و تحریر:

برندهای معروف كاغذ چاپ و تحریر عبارتند از : (Inda KiathIK)، سه سكه ( Coins3)، قو (Sinar Royal)، موریم Moorim، تحریر App، تحریر شینهو و تحریر كرون (crown) و Lonfon

كاغذ و مقوای گلاسه

 

كاغذ چاپ دارای پوشش دورو با كیفیت بالا و كمی سنگین و با سطحی صاف و هموار را كاغذ گلاسه می نامند. تكثیر تصاویر تك رنگ و چند رنگ با كیفیت خوب نیاز به كاغذی دارد كه سطح آن یكدست و صاف باشد و بصورت یكنواخت جوهر جذب سطح آن شود. كاغذ گلاسه در این مورد مناسبترین می باشد.

 

مقوای پشت طوسی و سفید

 

مقوای پشت طوسی مقوایی است با گرم های متنوع كه یك طرف آن سفید است. از این نوع مقوا در چاپ جعبه و بسته بندی های مختلف استفاده می شود. مقوای پشت طوسی یا دوبلكس از ورقه های مقوا بصورت دو لایه تهیه می شود و بطور طبیعی این دو لایه با صفحه های مخصوص مرطوب به همدیگر چسبانده می شود.

 

انواع سایز و گرماژ كاغذ و مقوای گلاسه:

كاغذ گلاسه در سایزهای ۱۰۰*۷۰، ۹۰*۶۰ و (سایزهای خاص) گرماژهای ۸۰، ۹۰، ۱۰۰، ۱۱۳ ،۱۱۸، ۱۳۵، ۱۴۸، ۱۷۰، ۲۰۰، ۲۵۰، ۲۸۰، ۳۰۰، ۳۵۰   ارائه می شود.

 

موارد مصرف كاغذ و مقوای گلاسه:

انواع مجله و جلد آن ، كارت ویزیت از مصارف اصلی كاغذ و مقوای گلاسه هستند. این نوع كاغذ به طور ویژه در چاپخانه ها و انتشاراتی ها كاربرد  دارد.

شركت های تولیدكننده كاغذ و مقوای گلاسه:

برندهای معروف كاغذ گلاسه عبارتند از: شینهو (Artone)، هانسل (Hansol)، موریم (Moorim)، نیوكرون(New crown)، نویا (Nevia). درحال حاضر بیشترین كاغذهای وارداتی از كشورهای كره جنوبی، چین و اندونزی می باشد. كاغذ گلاسه به دو صورت مات و براق و همچنین یك رو و دو رو ارائه می شود.

 

انواع سایز و گرماژ مقوای پشت طوسی و سفید:

این نوع مقوا در انواع سایزها  و گرماژهای ۲۱۰, ۲۳۰ ,۲۵۰, ۲۸۰, ۳۰۰, ۳۵۰, ۴۰۰ ارائه می شود.

 

مشخصات مقوای پشت طوسی و سفید:

مقوای پشت طوسی دارای خصوصیات زیر می باشد: سختی یا نرمی زیاد (با توجه به نوع آن)، شفافیت قابلیت چاپ بالا، معمولا روی آن سفید و پشت آن سفید یا طوسی می باشد و در پالت و در لایه فیلم های پلاستیكی بسته بندی می شود و معمولا رول و شیت (ورق) آن تولید می شود. مقواهای پشت طوسی كه استفاده از آنها به خصوص در بسته بندی داروها معمول می باشد از نوع بازیافتی بوده و نظر به بازیافتی بودن آنها و حساسیت های موجود در رابطه با نوع كاربری آنها استفاده از آنها در بسته بندی های دارویی از لحاظ قانونی ممنوع می باشد. شایان ذكر است كه این مقواها متاسفانه در برخی صنایع غذایی نظیر بسته بندی بستنی های لیتری و … نیز كماكان مورد استفاده قرار می گیرند. مقوای پشت كرم یا زرد كه كیفیتی بالاتر از مقوای پشت طوسی دارد معمولا در ساخت جعبه های دارویی و بهداشتی بكار می رود. نوع دیگری از مقوا در بسته بندیهای بهداشتی مورد استفاده قرار می گیرد و دارای مجوز وزارت بهداشت ایران است مقوای IVory board است كه در ایران به ایندر برد یا ایندل برد معروف است.

 

موارد مصرف مقوای پشت طوسی و سفید:

عمدتا در بسته بندی بكار می رود : نظیر جعبه كفش، دستمال كاغذی، جعبه شیرینی، جعبه كبریت، جعبه خمیر دندان، و انواع بسته بندی ها در تمام صنایع

 

شركت های تولید كننده مقوای پشت طوسی و سفید:

برندها و مارك های معروف شامل: هانسول (hansol)، اژدها(shinpoong)، ببری (seha)، اسبی (White horse) و پاندا می باشند.

شركت های تولید كننده شامل : HANCHANG PAPER CO LTD. SHINPOONG PAPER MFG CO ،DAEHAN PAPERTECH CO LTD و Seha می باشد.

 

 معرفی كاغذ صنعتی – كرافت

 

كاغذی با مقاومت بالا كه از سولفات خمیر پالپ تهیه می شود. كاغذهای كرافت بسیار متنوعند مانند كاغذهای كرافتی كه سفید نشده كه برای بسته بندی استفاده می شوند تا كاغذهای كرافت سفید شده كه برای تهیه كاغذهایی كه پیوستگی بافت آن قوی است.

 

این نوع كاغذ معمولا با رنگ قهوه ای یا با رنگ سفید تولید می شود و با دوام می باشد و عموما برای بسته بندی جعبه، كارتن، پاكت (كرافت) بكار می رود گرماژ و وزن این كاغذ بسیار متنوع است بطوری كه از تركیب آنها در تولید ورق و كارتن امكان تولید بیش از یكصد نوع تركیب در ورق های ۳ لایه و ۵ لایه میسر می گردد و به صورت كاغذ كرافت، مقوای كرافت و مقوای زبر یا خشن كرافت می باشد.

 

موارد مصرف كاغذ صنعتی – كرافت:این نوع كاغذ مورد استفاده كارخانجات تولید ورق كارتن، تولیدكنندگان پاكت سیمان و همچنین تولید ساك های كاغذی است.

 

شركت های تولید كننده كاغذ صنعتی – كرافت:

برند های معروف كرافت لی اند من (Lee And Man)، دایهان (Daehan) و Asia Paper … می باشد.

 

معرفی كاغذ روزنامه و كاغذ LWC

كاغذ روزنامه كاغذی است كه از تفاله ی چوب (فیبرهای بازیافت شده) و بدون بكارگیری عملیات مكانیكی روی آن ساخته می شود و مقاومت آن در برابر نور پائین است و به دلایل فوق ارزان، اما شكننده و لطیف است. البته گاهی كاغذ روزنامه از خمیر اولیه چوب نیز تولید می شود ( ۴۲ تا ۴۸ گرمی) كه سایه روشن رنگ و سطحی كه اجازه می دهد چاپ عكس روی آن با وضوح بیشتری از كاغذهای روزنامه دیگر انجام شود و عرض دستگاه تولید كننده آن حدودا ۱۵۷۵ تا ۱۷۶۰ میلیمتر می باشد. این كاغذ همانطور كه از نام آن پیداست، مخصوص روزنامه است و سفید، مسطح قدرت جذب بالا داشته و معمولا برای چاپ روزنامه با ماشین افست و لترپرس استفاده می شود. كاغذ روزنامه برای كارهای هنری سریع و موقتی مناسب است. از این كاغذ برای طراحی های خام و اولیه ی بزرگ و طراحی های موقتی كه با مداد ذغالی یا مداد شمعی و مداد گچی انجام می شوند، استفاده می شود. كاغذ روزنامه بصورت دفترچه، ورقه و … در دسترس است. رنگ این كاغذ معمولا فیلی رنگ است. ضمنا بصورت رنگی هم تولید می شود . این كاغذ دارای كشش سطحی كافی و مقاومت مناسب در زمان چاپ می باشد.

 

انواع سایز و گرماژ كاغذ روزنامه:

این نوع كاغذ به صورت رول هایی با عرض های از ۷۰ تا ۱۱۰ سانتی متر و گرماژ متنوع از ۶۰ تا ۲۵۰ گرم تولید می شود.

 

موارد مصرف كاغذهای فانتزی:

این نوع كاغذ در موارد زیر كاربرد دارد: كادو مخصوص گل و هدیه، صحافی، كارت دعوت، كارت تبریك، تقویم های درجه یك، كتابهای دستی، دفترچه بانك، گواهینامه، لوازم آرایشی و دیگر مصارف بسته بندی كادوی درجه یك.

 

شركت های تولید كننده كاغذهای فانتزی:

برندهای معروف این نوع كاغذ شامل FancyPaper, Brights, فابریانو و فدریگونی است. این نوع كاغذ معمولا ساخت كشورهای ایتالیا، كره، چین است.